موقعيت جغرافيايي
استان گلستان در بخش شمالی کشور واقع شده که از شمال به کشور ترکمنستان" دارای 438 کیلومتر مرز خشکی (نزدیکترین شهر حسنقلی) و 90 کیلومتر مرز آبی" از جنوب به استان سمنان، از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به استان مازندران و دریای خزر محدود می شود.
استان گلستان در قسمت شمالی کشور، بین عرض جغرافیایی 36 درجه و30 دقیقه تا 38 درجه و8 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 53 درجه و 57 دقیقه تا 56 درجه و 22 دقیقه شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده است .
oتقسیمات سیاسی:
این استان دارای ۱۴ شهرستان به نامهای آزادشهر، آق قلا، گرگان، گنبدکاووس، بندرترکمن، گمیشان، رامیان، کردکوی، بندرگز، علی آباد کتول، گالیکش، کلاله، مراوه تپه و مینودشت، 27 بخش، 33 شهر، 60 دهستان و 1049 آبادی میباشد.
oویژگی های فرهنگی اجتماعی:
•جمعیت
جمعیت استان گلستان براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، یک میلیون و 868 هزار و 819 نفر است که از این تعداد 995 هزار و 615 نفر شهرنشین و 871 هزار و 546 نفر روستایی و یکهزار و 658 نفر غیرساکن میباشند. بیشترین تراکم جمعیت در گرگان با 297.4 نفر و کمترین آن در مراوه تپه با 19 نفر در هر کیلومتر است.
استان گلستان مردم
اقوام متعددی در این استان زندگی میکنند که شامل ترکمنها، فارسی زبانان، سیستانیها، بلوچها، ترکها (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی و قزاقها میشوند.
فارسها به دو دستهٔ بومی و مهاجر تقسیم میشوند. فارسهای بومی بیشتر به گویشهای گرگانی، کتولی و مازندرانی تکلم میکنند. مهاجرین به استان هم بیشتر سیستانی، بلوچ، سمنانی و خراسانی هستند. فارسی زبانها بیشتر در مرکز و جنوب استان و مازندرانیها در روستاهای نیمه غربی استان سکونت دارند. آذریها در شهرستان گنبد کاووس و قزاقهای استان گلستان نیز بیشتر در گرگان سکونت دارند.
ترکمنها در بخش شرقی، مرکزی و شمالی استان و همچنین در مرکز استان سکونت دارند، سنی مذهب هستند و به زبان ترکمنی تکلم میکنند
•وضعیت ناهمواری
استان گلستان از نظر ناهمواری به سه ناحیه زیر تقسیم میشود:
ناحیهٔ کوهستانی: این ناحیه از ارتفاع ۵۰۰ متری تا بیش از ۳۰۰۰ متر را در بر گرفته و پوشیده از گونههای جنگلی و مرتعی است.
ناحیهٔ کوهپایهای: این ناحیه شامل تپههای کوچک بادرُفت، تپهماهورها و بدبومها است که پوشیده از اراضی جنگلی هستند.
ناحیه جلگهای و اراضی پست: ارتفاع این ناحیه در حاشیه دریاچه کاسپین و خلیج گرگان پایینتر از سطح دریای آزاد و به تدریج به سمت شرق به ارتفاع افزوده میشود. این منطقه محل استقرار شهرها و اکثر روستاهای استان است. به لحاظ تراکم جمعیت، اراضی کشاورزی، صنایع، دامپروری از اهمیت بسزایی برخوردار است.
از مجموع مساحت استان گلستان حدود 1126000 هکتار را مرتع و 430000 هکتا را جنگل تشکیل داده و در مجموع حدود 70 درصد از سطح استان را منابع طبیعی تشکیل می دهد.
• پوشش گیاهی
با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی و جنس خاک ها این استان از پوشش گیاهی متنوعی از قبیل جنگل انبوه. چمنزار و استپ برخوردار است. مجاورت با دریای خزر و رشته کوههای البرز سبب شده که به تبعیت از آب و هوا در دامنه شمالی البرز از خط ساحلی دریای خزر تا قلل مرتفع متناسب با افزایش ارتفاع پوشش گیاهی متنوعی به صورت نوارهای مشخص به وجود آید. ارتفاعات بیش از 1500 متر کمتر از 1500 متر تا کوهپایه ها پوشیده از جنگل های انبوه پهن برگ است. از کوهپایه ها به طرف جلگه هم محصولات زراعتی پوشش گیاهی منطقه را تشکیل می دهد. از حدود شمال گرگانرود تا مرز ترکمنستان نیز بیشتر از گیاهان مراتع استپی پوشیده شده است. در ناحیه جنوبی جنگل های سوزنی برگ ارس و سرخدار بر زیبایی های منطقه افزوده است.
•جنگل ها
این جنگل ها از گلوگاه در غرب تا گلی داغ در شرق استان گلستان به طول تقریبی 260 کیلومتر امتداد دارد. 60 درصد از این جنگل ها تولیدی و 40 درصد آن نیز مخروبه و مورد حفاظت است. گونه های با ارزشی چون: بلند مازو. راش. توسکا. افرا. آلوکک. بارانک. ملج. نمدار. شیردار. ون. گردو و ... در این جنگل ها وجود دارد. گونه بلند مازو درخت غالب جنگل های شرق استان بوده و گونه های باارزش و نادری چون: سرخدار. سرونوش و زربین نیز در بین این جنگل ها دیده می شود. بلوط، ممرز، راش، توسکا، لرگ و انجیلی از گونههای درختی جنگلها استان هستند که از بلندی ۳۰۰ متری تا ۲۵۰۰ متری رویش دارند. در بلندیهای بیش از ۲۵۰۰ متر نیز درختان سرو کوهی (اورس) به صورت پراکنده دیده میشوند. در بخشهایی بازسازی شدهٔ زمینهای جنگلی، گونههایی از کاج و درختان میوه دار، مانند گردو و زیتون، نیز کاشته شدهاست. نزدیک ۵۰ درصد از سطح استان را مرتعها پوشاندهاند که دامداران کوچنده، روستاییان گلهدار و دامداران کوهستانی از آنها بهرهبرداری میکنند. بیش از ۷۳ درصد مرتعهای استان از نوع فقیر، نزدیک ۱۵ درصد متوسط و کمتر از ۱۲ درصد از نوع خوب است. سالانه بیش از ۵/۲ میلیون واحد دامی در مرتعهای استان چرا میکنند. چرای بیرویه آسیبزیادی به مرتعهای استان زده و میزان مرتع فقیر را افزایش دادهاست. این در حالی است که مرتعها این استان گونههای گیاهی باارزشی را در خود دارند.
پارك جنگلي النگ دره: اين پارك در جنوب غربي شهر گرگان به فاصله 3 كيلومتري شهر واقع شده است. پارك جنگلي النگ دره در دامنه جنگل هاي انبوه شمالي از پوشش درختان منحصراً جنگلي برخوردار بوده و رودخانه اي از وسط آن مي گذرد.
پارك ملي گلستان: پارك ملي گلستان نخستين پاركي است كه در ايران عنوان پارك ملي را به خود اختصاص داده است. اين پارك با داشتن اقليم هاي متفاوت و مناطق زيستي متنوع جنگلي، استپي و چشم اندازها و مناظر متبوع طبيعي از جمله جاذبه هاي گردشگري استان گلستان محسوب مي گردد.
پارک جنگلی ناهارخوران: اين پارك از قديمي ترين تفرجگاه هاي استان گلستان بوده كه در 4 كيلومتري جنوب شهر گرگان واقع شده است. داراي فضاي جنگلي در طرفين جاده براي تفرج است و با داشتن آب و هواي مناسب و دامنه پر شيب جنگلي مورد استفاده تفرج كنندگان داخلي و خارجي قرار مي گيرد.
پارك جنگلي دلند: پارك جنگلي دلند در 11 كيلومتري غرب آزادشهر و در كنار جاده اصلي گرگان – مشهد واقع شده است. اين پارك پوشيده از درختان با ارزش جنگل هاي شمال مانند بلوط، آزاد، افرا و انجيلي است و از امكانات تفرجگاهي مانند آب آشاميدني، سرويس بهداشتي و كمپ چوبي برخوردار است.
•مراتع
مساحت مراتع استان 1126000 هکتار برآورد شده که شامل ییلاقی در جنوب. جنگل های شمالی و مراتع قشلاقی در دشت گرگان و مراتع در بند است. این مراتع از نظر کیفیت به شرح زیر درجه بندی شدهاند:
1. مراتع خوب که در حدود 222000 هکتار بوده و به طور عمده ییلاقی ست و تولید سالیانه آن در هکتار به 350 کیلوگرم می رسد.
2. مراتع متوسط که در حدود 245000 هکتار برآورد شده و بیشتر در مناطق قشلاقی واقع است و تولید سالیانه آن در هکتار به 200 کیلوگرم می رسد
3. مناطق فقیر تا خیلی فقیر که در حدود 659000 هکتار از مجموع مراتع استان را تشکیل داده و بیشتر در مناطق قشلاقی واقع است و تولید سالیانه آن در هکتار بالغ بر 50 تا 100 کیلوگرم می شود.
تعداد دام های متکی به مراتع حدود 2500000 واحد دامی با حدود 7000 بهره بردار تعیین شده است. مدت بهره برداری از مراتع قشلاقی منطقه چهار ماه بوده و بهره برداران از مراتع نیز علاوه بر ساکنان بومی ازقومیتهای مختلف از جمله کرد. عشایر شمال خراسان. ترکمن و شاهرودی اند.
منابع ابی
استان گلستان در بخشی از حوضه آبریز دریای خزر واقع شده است. 11.7 درصد از مساحت حوضه آبریز دریای خزر را تشکیل می دهد. کل پتانسیل آب استان، 2485 میلیون متر مکعب می باشد که شامل 1235 م.م.م پتانسیل آب سطحی و 1250 م.م.م پتانسیل آب زیرزمینی است. طول کل رودخانه های استان 2700 کیلومتر است که شامل تعداد 44 سرشاخه اصلی می باشد که در 5 حوضه آبریز استان جریان دارند. حوضه های آبریز استان شامل حوضههای آبریز اترک سفلی، گرگانرود، قرهسو، شرق خلیج گرگان و نکارود علیا است.
2 گرگان رود: این رود از ارتفاعات جنگل گلستان، گلی داغ در کلاله، کوه های آلاداغ و ارتفاعات غربی خراسان سرچشمه میگیرد. طول آن 350 کیلومتر و در قسمت مرکزی استان با جهت شرقی غربی جریان دارد. مهم ترین شاخه های آن شامل دوغ،زاو، اوغان، چه لچای، زرین گل، رامیان، نوده، رودبار محمدآباد و… می باشد. گرگان رود پس از عبور از شهر های گنبد کاووس وآق قلا، در غرب روستای خواجه نفس با تشکیل دلتای بزرگی به دریای خزر می ریزد. در استان گلستان، به منظور بهره برداری بیشتراز آب برای توسعهٔ کشاورزی سد وشمگیر، گلستان و بوستان بر روی گرگان رود و شاخه های آن احداث شده است. بزرگ ترین سدخاکی استان، سد نرماب است که برروی رودخانه چهل چای مینودشت در حال احداث می باشد.
3 رود قره سو: این رود از کوه های النگ در رشته کوه های البرز شرقی سرچشمه می گیرد و پس از اتصال به رود های نومل،زیارت، گرماب دشت، ناهار خوران، شصت کلاته، النگ دره، توشن و… در کنار روستای قره سو به خلیج گرگان می ریزد. به منظور تأمین آب آشامیدنی شهر گرگان و آبیاری زمین های کشاورزی، سد کوثر )نومل( بر روی رود گرماب دشت احداث شده است.
4 رودخان ههای حوضه خلیج گرگان:این رودخانه ها به صورت شاخه های مستقل از دامنه های شمالی ارتفاعات جنوب شهرستان های بندرگز و کردکوی سرچشمه گرفته و در بخش جنوب غربی استان با جهت جنوبی شمالی جریان می یابد. مهم ترین شاخ ههای آن شامل کارکنده، باغو، گز، وطنا، جفاکنده، مزنگ، نوکنده و… میباشند.
üدریاچه ها
منابع عمدهٔ تغذیه کننده آب دریاچه ها در واقع جریان آب رود اترک از طریق کانال ها و آب حاصل از ریزش های جوی در دوره سرد سال است. بزرگ ترین دریاچه داخلی استان دریاچه آلا گل بوده که وسعت آن 2500 هکتار است.
از آب دریاچه ها برای کشاورزی، آبیاری مراتع، پرورش ماهی و ایجاد منطقه ای برای گذراندن اوقات فراغت مردم استفاده می شود. به همین منظور، دریاچه های مصنوعی کوچک دیگری نیز به نام ناور آب بند در کوهپایه ها و جلگه در مسیر رودها ایجاد شده است.
•آب های زیرزمینی:
آب های زیرزمینی شامل چاه های عمیق تا نیمه عمیق، قنات ها وچشمه ها می باشد. در استان گلستان به دلیل بارش نسبتاً مناسب و نفوذپذیری زیاد خاک، سفره های آب زیرزمینی غنی ای تشکیل شده است. تمام کوهستان های واقع در جنوب استان به ویژه قسمت های مرتفع آن در فصل سرد زیر پوششی از برف پنهان است. بالا رفتن دمای روزانه به تدریج این برف ها را ذوب نموده و قسمت اعظم آب آنها به زمین نفوذ می کند. این آب ها منشأ حیات چشمه ها، قنات ها و چاه هایی است که بخش قابل توجهی از نیازهای کشاورزی، شرب و صنعت استان را تأمین می کند.سطح آب های زیرزمینی در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای، پایین و در نواحی جلگه ای، بالاست. در کرانه های ساحلی و شمالی جلگهٔ گرگان، بیشتر آب های سطحی و زیرزمینی به دلیل نزدیکی به دریا و جنس زمین، شور هستند؛ در جنوب جلگهٔ گرگان نیز آب های سطحی کیفیت مطلوبی دارند.
شهرستان گرگان 80 رشته قنات دارد که ناجی سفرههای آب زیر زمینی هستند.
•چشمه ها
چشمه لاله: در شهرستان مینودشت روستای بش اویلی قرار گرفته است
اب و هوا
در بخش جلگهای دو گونه آب و هوا دیده میشود. بیش از ۳/۲ این جلگه آب و هوای خشک و نیمه خشک دارد که هر چه به سوی شمال و مرز ترکمنستان نزدیک میشویم بر خشکی آن افزوده میشود. ۳/۱ دیگر، که مانند نواری سبز بین بخش کوهستانی در جنوب و بخش خشک و نیمهخشک در شمال جای گرفتهاست، آب و هوای معتدلی دارد و از نظر کشاورزی بسیار پر بازده است. بیشتر شهرها و روستاهای استان نیز در این ناحیهٔ سرسبز جای گرفتهاند. دو تودهٔ هوا در تعیین آب و هوای استان نقش مهمی دارند. تودهٔ شمالی از سیبری به استان وارد میشود و طی پاییز و زمستان با ریزش برف در بلندیهای جنوبی و باران در کوهپایهها و نوار معتدل میانی همراه میشود.
تودهٔ دیگر، تودهٔ غربی از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه سرچشمه میگیرد و در زمستان به بارندگی و در تابستان به افزایش رطوبت و شرجی شدن هوای استان میانجامد. بنابراین، بیشترین بارندگی در ماههای زمستان و کمترین آن در ماههای تابستان دیده میشود. با این همه، نیمهٔ شمالی استان، بخش نیمهخشک و خشک، از کمترین بارندگی بهرهمند است و به دلیل تبخیر زیاد آب، زمینهای شور و کمبازده نیز بسیار دارد. میزان بارندگی در استان گلستان هر چند از دو استان شمالی مازندران و گیلان کمتر است، اما نسبت به استانهای دیگر بسیار بهتر است و میانگین بارش سالانهٔ آن ۳ برابر میانگین بارش سالانه کشور است.
فصل زمستان با متوسط وزنی 155/1 چرباران ترین فصل استان گلستان است.
#نسخه_الکترونیکی_کمک_در_کاهش_تولید_کاغذ_است. #اگر_مالک_یا_ناشر_فایل_هستید، با ثبت نام در سایت محصول را به سبدکاربری خود منتقل و درآمدفروش آن را دریافت نمایید.
تعداد مشاهده: 9 مشاهده
فرمت محصول دانلودی:.rar
فرمت فایل اصلی: .pptx
تعداد صفحات: 21
حجم محصول:16,864 کیلوبایت